Aantekeningen |
- De eerste drager van de naam “van Doorninck” in Vorchten is Gerrit [Hendriks] van Doorninck, geboren omstreeks 1600 en in de twintiger jaren van de 17e eeuw gehuwd met Johanna [Martinus] Schuijerman, [een van oorsprong Deventer famlie, dat regelmatig als “Schuijerman” geschreven wordt, maar moet worden gelezen als Schuurman] dochter van Martinus [Gerrits] Schuurman en Fenna Strockel.
De vader van Gerrit [Hendriks] van Doorninck is vrijwel zeker Hendrik [Hendrikz] “den alden” van Doorninck. Deze behoordt tot een Tiels magistratengeslacht, dat op enigerlei wijze verwant is met de adellijke “van Doornincks”, die hun domicilie hebben in de Betuwe en in het gebied rond het Duitse Kleef.
Hendrik [Hendrikz] “den alden” van Doorninck is van 1590-1600 gasthuismeester in Tiel, alwaar hij tevens van 1600 tot aan zijn dood op 3 Oktober 1627 weesmeester is. Hij trouwt op huwelijkse voorwaarden te Nijmegen op 25-03- 1583 met Winna [Gerrits] de Haes[e], dochter van Gerrit [Willems] de Haes en N.N. [Gerrits] Gerrits.
Hendrik [Hendrikz] “den alden” van Doorninck is zoon van Henrick van Doirninck/Doirnick/Doorninck Sr. en diens 2e vrouw Hillegond van den Berch [huwelijk ± 14-02-1538, uit dit huwelijk ook nog 5 oudere dochters, zie ook C.B.G. deel 2, nr. 106, pag. 184.] Henrick van Doirninck Sr. is burgermeester van Tiel in 1552 en 1553 en is schepen van Tiel in1536-1539, 1545-1551 en 1554 en hij is overleden te Tiel tussen 19-10-1577 en 27-01-1578.
Gerrit [Hendriks] van Doorninck bewoont met zijn gezin het “Spiecker Doorninck”. Een Spiecker of Spieker/ Spijker is een soort Havezathe, een voorraadschuur van o.a. koren en ander voedsel. Later worden deze voorraad-schuren, vooral om plunderingen tegen te gaan, groter en steviger gebouwd en krijgen ze een “kasteelachtig” uiterlijk. Thans staat er op deze plek aan de Papenlandseweg nr. 2 een kapitale boerderij, waarvan het woonhuis nu ± 100 jaar oud is en in het achterhuis bevindt zich een gebinte met daarin het jaartal 1746 gebeiteld. De geschiedenis van “Spiecker Doorninck”, eerder ook wel “Doornincks Goed” genaamd, gaat echter nog veel verder terug. Na de “van Doornincks” wonen er vele generaties van het geslacht “van Marle”; tegenwoordig woont er de familie “van der Horst”.
“Het Doornix goeth” dat ligt in de Hulsbergerlanden in het Ambt van Heerde en wordt al genoemd in 1597. In dat jaar beleende het Hof van Gelre dijkgraaf Ricquin van Essen, die dicht in de buurt woont de op “de Zwanenburg” met dit erf. “Het Doornix goeth” is dan 39 morgen groot [1 morgen is ± 1,2 ha], behalve huis en hof, 35 morgen bouwland en 4 morgen weiland. Bij dit erf hoorde ook nog de helft van een buitendijkse weideweerd van 2 morgen. Het komt ook voor in de lijsten van 1601 en 1635.
“De Doorninks Marsch” ook wel “Munnikken Marsch” genoemd, het wordt nog niet genoemd in de belening van 1597, maar later wel. “De Doorninks Marsch” is 28 morgen groot, waarbij geen huis of hof wordt aangegeven, dus alleen landerijen. Het is noordelijker gelegen dan “Het Doornix goeth” en komt voor in het gebied dat begrensd wordt door de Kerkweg, de Vloeidijk en de Veluwse banddijk.
-1-
In 1628 maken roofbendes Vorchten en de omgeving onveilig: “Spiecker Doorninck” komt hierbij goed weg. Het raakt “slechts” licht beschadigd, integenstelling tot de enkele honderden meters oostelijker gelegen erve “Den Distelenbrinck”, die dan zwaar beschadigd raakt.
In 1773 wordt “Spiecker Doorninck” gekocht door Johanna van Apeldoorn, weduwe van Berent van Marle, die bij leven ontvanger/ verwalter/ rentmeester van de Veluwe is, met haar zonen Berent [Berents] van Marle en Willem [Berents] van Marle. Erve en goed “Spiecker Doorninck”, omvat dan huis, hof, hooibergen, schuren, boomgaard en voorts saij-, hooij- en weylanden. De koopprijs bedraagt 13650 caroli gulden. De vorige eigenaar is de familie “Van Erckelens”.
In het register van grafrechten van NG Vorchten van >1660 wordt het reeds genoemde stampaar niet vermeld. Wel ondertekent Gerrit [Hendriks] van Doorninck mede de huwelijkse voorwaarden op het huwelijk, op 10-09-1663 te NG Deventer, van zijn zoon Joannes Martinus [Gerrits] van Doorninck met Gerharda [Martens] Tijdemans. Bij de huwelijken van van zijn zoons 1.6 Evert [Gerrits] van Doorninck [NG Vorchten 18-04-1679] en 1.7 Steven [Gerrits] van Doorninck [NG Vorchten 23-05-1679] wordt beide keren als bijschrift genoemd: “nagelaten zoon van zalige Gerrit [Hendriks] van Doorninck kerkmeester van Vorchten”. Dit opschrift wordt niet gebruikt als een vader al vele jaren daarvoor is overleden. Bij het huwelijk van dochter 1.5 Willemtie [Gerrits] van Doorninck [NG Vorchten 11-05-1668] wordt dit opschrift [nog] niet gebruikt. Des te opmerkelijker is dat Gerrit [Hendriks] van Doorninck, zeker als oud-kerkmeester, niet vermeld wordt in het kerkboek van NG Vorchten bij de registratie van grafrechten. Stammoeder Johanna [Martinus] Schuijerman is reeds overleden bij het huwelijk van haar zoon 1.4 [Joannes] Martinus [Gerrits] van Doorninck op 10-09- 1663.
Het bovengenoemde stampaar heeft tenminste 8 kinderen. Dit kunnen er meer zijn, maar doordat de doop-, trouw- en begraafboeken van de kerk te Vorchten van < 1661 niet meer aanwezig zijn, is dit niet meer na te gaan. Geschat wordt dat deze kinderen van de 2e generatie worden geboren op “Spiecker Doorninck” te Vorchten tussen ± 1630 en ± 1650 en zeer waarschijnlijk worden gedoopt te NG Vorchten.
In een genealogie “De Clercq” wordt melding gemaakt dat Belia Jans de Clercg, geb. ± 1600, plaats ?, dochter van Jan [?] de Clercq en Cornelia Dirksdr. Keyser gehuwd zou zijn geweest met Gerrit Doorninck, geb. ± 1590, Caegh- schipper van Culemborg, zoon van Hendrick Hendrikz “de oude van Doorninck, gasthuismeester in 1597 en Winna die Haes. Hier worden vraagtekens gezet of Belia [Jans] de Clercq de juiste persoon is.
Is de stamvader eerder gehuwd geweest ? Dit is niet zeker, maar wel mogelijk. En is hij na zijn [eventuele 1e] huwelijk met Belia [Jans] de Clercq met het Caegh-schip naar het noorden [Deventer-Hanzestad] getrokken en daar in de buurt blijven hangen ? En zou hij daar dan zijn [2e ?] vrouw Johanna [Martinus] Schuijerman ontmoet hebben. De familienaam “Schuijerman/ Schuerman/ Schuurman” komt hier in de streek meer voor. Het zou een verklaring kunnen zijn voor vertrek uit de Betuwe [Tiel-Culemborg] naar Vorchten. Maar zoals reeds vermeld, is zijn eventuele 1e huwelijk met Belia [Jans] de Clercq allerminst zeker.
kinderen van Gerrit [Hendriks] van Doorninck en Johanna [Martinus] Schuijerman: 1.1 Machtelt [Gerrits] van Doorninck zie 2e generatie 1.1
1.2 Hendrik [Gerrits] van Doorninck zie 2e generatie 1.2 1.3 Hendrikje [Gerrits] van Doorninck zie 2e generatie 1.3 1.4 Martinus [Gerrits] van Doorninck zie 2e generatie 1.4 1.5 Willemtie [Gerrits] van Doorninck zie 2e generatie 1.5 1.6 Evert [Gerrits] van Doorninck zie 2e generatie 1.6
1.7 Steven [Gerrits] van Doorninck zie 2e generatie 1.7 1.8 Berend [Gerrits] van Doorninck zie 2e generatie 1.8
[1]
|